Scéalta Chorcaí: Ailliliú, puilliliú! Tá an Chincís tar éis aiséirí i mBaile Mhúirne

Bhí ana dheireadh seachtaine againn i Múscraí trath gur tugadh an Chincís, féile traidisiúnta a bhaineann le Naomh Gobnait, ar ais agus de bhrí gur éirigh go geal leis, tá súil go bhfasfaidh an fhéile don mbliain seo chughainn.

Idir baid luasctha, margadh Samhraidh, céilí, scannáinn, ocáid filíochta agus Aifreann faoin aer, bhí imeachtaí ann do cháchBaile Mhúirne ar an Satharn is ar an Domhnach, a bhuíochas don fhéile a thug Oifigeach Pleanála Teanga Mhúscraí, Eibhlín Ní Lionáird, agus Comharchumann Forbartha Mhúscraí, in éineacht leis an Sagart Paróiste, Seán Mac Carthaigh, ar ais ós na mairbh.

Ar an Satharn a thosnaigh an chibeal nuair a raibh teacht le chéile ag Dáimh Scoil Mhúscraí a thosnaigh sa Mhuileann agus a chuaigh ar chamchuairt timpeall Bhaile Mhúirne go dtí gur chriochnaigh sé in Ostán Ghobnatan. Is é sin an slí chun camchuairt a dhéanamh, gan aon amhras.

B’é an ocáid a raibh ag an Dáimh Scoil ná comóradh ar an gcéad bliain ó bunaíodh é ar Lá ‘le Stiofáin, 1925. Bhí an chéad tionól de Dháimh Scoil Bhaile Mhuirne (mar a tugadh air ag an tús) ar Luan Cincíse 1926 agus ón mbliain sin bíonn sé ar siúl idir dhá Nollaig.

Ach le cúpla bliain anuas, tá an Dáimh Scoil ag eagrú ocáid ag deireadh seachtaine na Cincíse mar aitheantas don mhéid a thárla um an dtáca seo 100 bliain ó shin. Anuraidh bhí ocáid ann ag tabhairt omóis do Sheán Ó Riordáin, an file is mó clú a tháinig ó Bhaile Mhúirne, agus i mbliana bhí ocáid ann chun aitheantas a thabhairt d’fhilí na Dáimhe – ina measc Domhnall Ó Mullain a scrígh An Poc Ar Buille, an dán nó an amhrán is mó clú a tháinig ón gceantar.

Bhí gar-mhac aus gar iníon Dhomhnaill, Colmán agus Deirdre Ní Cheallaigh ann agus dúradar píosaí leis agus lena máthair – iníon Dhomhnaill – Siobhán Uí Cheallaigh, b’fhile le dealramh ise freisin. Rinne Julia May Ní Cheallaigh, gar iníon le Siobhán, aithris álainn ar Naomh Gobnait, an dán a chum a seanmathair agus a bhíonn á chanadh anois gach Domhnach ag Cór Chúil Aodha nó chuir Peadar Ó Riada ceol leis. Bhí muintir Cheallaigh ann ó Bhaile Mhúine – Micí agus Peigí, a raibh a h-athair Proinsias i measc na bhfilí breatha a raibh ag cumadh don Dáimh Scoil i gcaitheamh na mblianta. Tháinig Máire Bn Mhic Gearailt, iníon leis an Suibhneach Meann, duine de bhunaitheoirí na Dáimh Scoile, freisin agus d’aithris sise dán a chum a h-athair. Bhí a beirt iníonacha ina teannta, Siobhán agus Síle. Bhí Seán Óg Ó Duinnín ann ag aithris an dán a chum a athair siúd, An Taibhreamh, agus chan Máire Ní Chéilleachair ‘Abha an tSuláin’, dán Gael na nGael – Pádraig Ó Cruadhlaoich. Rinne Gobnait Ní Chruadhlaoich aithris ar phíosa a chum Dómhnall Ó Ceocháin, a seanathair agus an chéad duine a chuimhnigh ar an Dáimh Scoil a thabhairt ar ais (nó bhí cúirt filíochta i dTig na Cille ag Muintir Iarlaithe dhá chéad bliain roimis). Agus tugadh chun cuimhne Dónal agus Peadar Ó Liatháin le píosaí a chum siad agus a rinneas féin agus mo dheirfiúr Bríd aithris orthu.

Bhí a thuilleadh nach iad ar an dturas taithneamhach seo agus beidh ocáid eile mar é ar siúl um an dtaca seo an bhliain seo chughainn. Seans go mbeidh buaihointí ón ocáid le clos ar Ráidió na Gaeltachta an tseachtain seo nó luath a dhothain nó tháinig Edel Ní Loibhéid ó Bhaile na nGall chun an ocáid a thaifead. Tá an Dáimh Scoil agus an Ráidió pósta ar a chéile le breis agus leath chéad bliain ón 100 bliain seo chaite agus táimíd buíoch as an gclamhnas san, gan amhras.

An oíche sin thug Con Ó Loingsigh ana léacht uaidh faoin gCincís fadó ag an Ionad Cultúrtha agus bhí margadh deas i Scoil Abán Naofa i mBaile Mhuirne maidin Dé Domhnaigh agus go leor rudaí ar díol ann – cáis agus cístí, seodra agus pictiúirí – agus dá mba rud é go raibh tú óg a dhothain, bhí na baid luasctha sa chlós. Tar éis an Aifrinn ag Scrín Ghobnatan, agus bhí an tEasbag Liam Ó Criomthainn ina phríomh cheiliúraí ann, bhí céilí ag halla na scoile agus Ceoltóirí Lachtaín Naofa mar aon le hAlan Ó Riordáin ag cur na rínceoirí amach ag damhsa.

Níorbh é an Chincís mar ba chuimhin liom é – ach, ar shlite, bhí sé níos fearr mar bhí gach a bhain leis ón gceantar ann. Féile iomlán dúchasach abea é. Tá súil agam go mbeidh sé ar ais agus níos láidre arís an bhliain seo chughainn.